کوچینگ را می‌توان یکی از جدیدترین حوزه‌ها در این زمینه به‌حساب آورد که در ابتدای ورودش به عرصه‌های مدیریت و رشد فردی توانسته است موفقیت‌های بسیاری کسب کند. به‌طوری‌که آمارها حاکی از آن است که ماهیت و مزایای کوچینگ باعث شده است یک کوچ بتواند تاثیرات مثبتی روی اعتماد به نفس و عزت نفس افراد بگذارد، استرس و اضطراب آن‌ها را کاهش دهد، باعث بهبود هدف گذاری و تقویت تمرکز شود، روابط بین فردی را گسترش داده و عملکرد کاری افراد را در محیط کار بهبود ببخشد.
گستره فعالیت کوچینگ بسیار پهناور است و به همان نسبت کوچ‌هایی که در زمینه‌های مختلف تخصص دارند می‌توانند در حوزه‌ها و شاخه‌های مختلف الهام‌بخش باشند. در واقع کوچینگ مزایای بسیاری دارد که بررسی آن‌ها برای کسانی‌که می‌خواهند این حوزه را برای موفقیت و رشد فردی انتخاب کنند بسیار ضروری است. در این مقاله به بررسی مزایای کوچینگ خواهیم پرداخت.
مزایای کوچینگ چیست؟
از جمله بزرگ‌ترین مزایای کوچینگ این است که با تکیه بر آن، می‌توان با هر نقش و هر نوع شرایط زندگی به خودآگاهی رسید. یک کوچ در هر شرایطی به کمک مراجع خود شتافته و به او کمک می‌کند تا بهترین راهکارها را پیدا کند.
در حالی‌که یک کوچ با تکیه بر دانش خود جلسات کوچینگ را اداره می‌کند، اما کنترل جلسات کاملا در دستان مراجع است تا بتواند تعیین کننده تعداد جلسات بوده و تعیین کند که هر جلسه چند ساعت طول بکشد و حول محور چه موضوعی تشکیل شود.
در واقع کوچینگ یکی از حوزه‌های حامی رفاه و آسایش افراد است که می‌تواند نسبت به شرایط مختلف و نیازهای متفاوت شخصی‌سازی شود. یک کوچ می‌تواند قابل اعتمادترین فرد برای شنیدن نقص‌های مدیریتی و شخصیتی افراد باشد؛ به‌طوری‌که این صحبت‌ها به پیدا کردن بهترین راه برای گذر از چالش‌ها و گره‌های ذهنی ختم شود.
رابطه یک کوچ با مراجعش کاملا شخصی‌سازی شده، حرفه‌ای و متمایز از رابطه افراد با متخصصان مختلف در حوزه‌های دیگر است. یک کوچ با توجه به دانش و تخصص خود همه نیازها، توانایی‌ها و شرایط فرد را در نظر گرفته و او را تشویق می‌کند که هر چه در ذهن دارد را در جلسات کوچینگ بازگو کند.
اگر دقیق‌تر بنگرید به نظر می‌رسد که کوچینگ ساخته شده است تا به افراد کمک کند که پاسخ‌های مناسبی برای سوالات خود پیدا کرده و با تقویت ذهن خود بهترین راهکارها را پیدا کنند. هنگام مشارکت برای برگزاری جلسات نیز این مراجع است که اهداف را تعیین می‌کند، روند جلسات را تعیین کرده و میزان موفقیت خود را ارزیابی و اعلام می‌کند. در واقع این یکی از مزایای کوچینگ است.
اما شاید برای شما این سوال پیش آید که کوچ در طول جلسات چه کاری انجام می‌دهد؟ باید بدانید کوچ سعی می‌کند با سوالاتی که از مراجع خود می‌پرسد، او را راهنمایی کند که از مسیر خود خارج نشده و بتواند با ذهنیت، دیدگاه و بینشی شفاف‌تر و خلاقانه‌تر به هدفی که دارد نزدیک‌تر شود.
این‌طور نیست که کوچینگ حوزه‌ای نوپا باشد، چراکه تا پیش از این نیز کوچ‌ها در حوزه‌های مختلف فعالیت داشتند؛ اما فعالیت آن‌ها غیررسمی و غیرآکادمیک بود. اما در حال حاضر کوچینگ به‌طور رسمی شروع به‌کار کرده تا بتواند به سوالات متعدد در مورد تاثیر و نرخ بازگشت سرمایه، نحوه بهبود روابط و بهترین روش‌های مدیریتی پاسخ دهد. البته این به این معنی نیست که کمک به مراجع برای مواجهه با چالش‌های خاص مانند استرس و خستگی تصمیم گیری در تخصص کوچینگ نیست.
با وجود نکاتی که در بالا گفته شد و بازگو کردن بخشی از مزایای کوچینگ به نظر می‌رسد رشد قابل توجهی در انتظار کسانی است که با یک کوچ مشورت می‌کنند. اما از آنجایی‌که مزایای کوچینگ به‌طور جداگانه در زمینه‌های رشد فردی و شغلی به چشم می‌خورد، در ادامه هر کدام از آن‌ها را به‌طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.
مزایای کوچینگ در زمینه فردی
مزایای کوچینگ در زمینه فردی بسیار گسترده است. یک کوچ حرفه‌ای می‌تواند تاثیر عمیقی بر زندگی شخصی و حرفه‌ای افراد بگذارد. در واقع رشد شخصی و توسعه فردی در طول سال‌ها، برای همه افراد، در تمام طول عمر، فارغ از هر نوع جنسیت و ملیت و در هر شغل و حرفه‌ای مهم و ضروری بوده و هست. اینجاست که ضرورت بهره‌گیری از حمایت‌های یک کوچ نیز به‌خوبی مشخص می‌شود؛ چراکه بسیاری از حوزه‌های مدعی موفقیت، دانش و تخصص کافی در این زمینه را ندارند.
در واقع یکی از مزایای کوچینگ این است که به افراد کمک می‌کند تا دیدگاهی شفاف‌تر و دقیق‌تر نسبت به خود داشته باشند و نقاط ضعف و قوت خود را دقیق‌تر شناسایی کنند. در این راستا یک کوچ بهترین و مناسب‌ترین فضا و شرایط را برای رشد مهارت‌ها، نقاط قوت و رشد فردی و ذهن آگاهی فراهم خواهد کرد.
یک کوچ به مراجع خود کمک می‌کند تا ارزش‌های واقعی خود را پیدا کرده تا بتواند اقدامات، اهداف و گام‌هایی که با این ارزش‌ها مطابقت ندارند را پیدا کرده و با اولویت‌ها و کارهایی که در زندگی خود دوست دارد ارتباط برقرار کند.
برخلاف آنچه قبلا تصور می‌شد، میزان فشار و سخت‌گیری، تاثیری در افزایش عملکرد افراد ندارد؛ بلکه فشار زیاد باعث می‌شود افراد کارایی و بهره‌وری کمتری داشته باشند. از سوی دیگر آمادگی ذهنی و ذهن‌آگاهی رابطه مستقیمی با افزایش بهره‌وری، نوآوری و رضایت شغلی دارد. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده‌اند افراد تمایل بسیاری به یادگیری مهارت‌های مختلف و آمادگی ذهنی دارند؛ چراکه یادگیری مهارت‌های مختلف پایه و اساس شایستگی‌های متعدد و موفقیت در زمینه‌های مختلف است.
در ادامه به بررسی دقیق‌تر مزایای کوچینگ در زمینه شخصی می‌پردازیم.
۱- خودآگاهی
یکی از مهمترین مزایای کوچینگ در حوزه‌های شخصی، درون‌نگری و خودآگاهی است. این یک مهارت اساسی برای پیشرفت شخصی و حرفه‌ای است. پس از کسب این مهارت افراد می‌توانند بینشی عمیق‌تر در مورد آنچه نیاز دارند، آنچه باید باشند و زمینه‌هایی رشدی که برای آینده‌کاری نیاز دارند پیدا کنند.
۲- انعطاف‌پذیری
با رشد خودآگاهی، افراد بهتر می‌توانند استرس را تحمل کرده و تحت کنترل خود در بیاورند. در این شرایط افزایش میزان انعطاف‌پذیری که یکی دیگر از مزایای کوچینگ است، به کمک افراد می‌آید. یک فرد منعطف بهتر می‌تواند با شرایطی که در حال تغییر و نامطلوب است و با چالش‌هایی که بر سر راه موفقیت او قرار گرفته‌اند سازگار شود. همین مساله باعث کاهش فرسودگی شغلی و افزایش رضایت از زندگی می‌شود.
۳- کار گروهی
کار کردن و بودن در تیم‌هایی که همه اعضا متعهد به توسعه فردی هستند بسیار مهم و تاثیرگذار است. در این شرایط افراد بهتر می‌توانند انگیزه‌ها و نیازهای اساسی دیگران را درک کنند. در واقع یکی از مزایای کوچینگ این است که با کاهش تعارضات و افزایش اعتماد به نفس در تصمیم‌گیری به افراد کمک می‌کند که در مدیریت زمان بهبود پیدا کرده و حضور موثرتری در گروه‌های مختلف داشته باشند.
۴- خودکارآمدی
از دیگر مزایای کوچینگ، افزایش خودکارآمدی است. از مولفه‌های اصلی خود کارآمدی، یادگیری از طریق تجربیات دیگران و تایید شدن توسط افرادی است که به آن‌ها اعتماد داریم. جلسات کوچینگ نیز حول محور همین اصول اداره می‌شوند. یک کوچ خودکارآمدی را به مراجع خود آموخته و به او می‌آموزد که پس از دستیابی به هدف‌های کوچک و بزرگ، باید خود را تشویق کرده و شرایط را برای افزایش اعتماد به نفس فراهم کند.
خودکارآمدی یکی از مزایای کوچینگ فردی
۵- بهبود روابط
یکی دیگر از مزایای کوچینگ این است که همه انواع آن می‌توانند تاثیر مثبتی بر مهارت‌های ارتباطی افراد بگذارند. توسعه مهارت‌های ارتباطی نیز باعث رشد زندگی فردی و شغلی می‌شود و موفقیت در همه جنبه‌های زندگی را در بر دارد. ضعف مهارت‌های ارتباطی نیز باعث می‌شود استرس افراد افزایش پیدا کرده و اعتماد به نفس نیز کاهش پیدا کند.
۶- تعادل بین کار و زندگی
با کمک کوچینگ افراد می‌توانند برای تعیین اولویت‌های خود وقت بیشتری گذاشته و تلاش کنند برای پرداختن به آن‌ها برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند. در واقع از مزایای کوچینگ این است که به افراد کمک می‌کند تعادل بین کار و زندگی خود را برقرار کنند، رضایت شغلی بیشتری داشته و از زندگی خود بیشتر لذت ببرند. حفظ این تعادل نیز باعث بهبود مراقبت از خود و همسویی بیشتر با اهداف می‌شود.
۷- افزایش سلامت روان
یکی از حقایقی که در زمینه کوچینگ وجود دارد این است که یک مراجع در سه ماهه اول صحبت با یک کوچ، رشد چشم‌گیر انرژی و کاهش شدید کسالت را تجربه می‌کند. البته افزایش رضایت از زندگی، بهبود هدف‌گذاری، خودکنترلی بیشتر، کاهش اضطراب، افسردگی و استرس، افزایش امید به زندگی و رشد ارتباطات اجتماعی از دیگر مزایای کوچینگ در زمینه سلامت روان است.
مزایای کوچینگ در سازمان
برخی از شرکت‌ها برای رساندن مجموعه و سازمان به بالاترین پتانسیل خود از کوچینگ مدیران اجرایی کمک می‌گیرند. اما کوچینگ تنها محدود به مدیران و پیشرفت سازمان نیست؛ بلکه کارمندان نیز می‌توانند در شرایط مختلف مانند قبول سمت‌ها و پست‌های جدید یا رفع نقاط ضعف در انجام کارهای تیمی از حمایت‌های کوچ بهره‌مند شوند.
در واقع یکی از مزایای کوچینگ در سازمان‌ها این است که علاوه بر حمایت از اهداف سازمانی و رسیدن به سود و فروش بیشتر، به کارمندان نیز کمک می‌کند تا محیط کاری شادتر و آرام‌تری داشته باشند. در این شرایط به دلیل بالا رفتن سطح حمایت از کارمندان و کمک به آن‌ها برای روبرو شدن با چالش‌ها، احساس تعلق آن‌ها به سازمان و همچنین بهره‌وری‌شان بیشتر می‌شود.
اما مزایای کوچینگ برای سازمان‌ها محدود به آنچه گفته شد نیست. در ادامه بیشتر در مورد این مزایا صحبت خواهیم کرد.
۱- توانمند سازی افراد
یکی از مزایای کوچینگ برای سازمان‌ها این است که با حمایت از کارمندان یک سازمان و کمک به آن‌ها برای رشد و تقویت مهارت‌ها، باعث توانمند کردن آن‌ها و افزایش بهره‌وری‌شان می‌شود. در واقع یک کوچ یک حامی بی‌طرف است که از استرس و نگرانی کارمندان در محیط کاری می‌کاهد و فضای امنی برای رشد مهارت‌های آن‌ها فراهم می‌کند.
۲- افزایش مشارکت کارمندان
وقتی کارمندان احساس می‌کنند که مشکلات آن‌ها در محیط کار نادیده گرفته می‌شود و مجبور هستند خودشان به تنهایی مشکلاتشان را حل کرده و موانع به‌وجود آمده را پشت سر بگذارند، نمی‌تواند به سازمان و اهداف آن احساس تعلق داشته و به‌راحتی با افراد تعامل داشته باشند. اما زمانی‌که با راهنمایی‌های یک کوچ، مشکلات کارمندان حل می‌شود، افراد فرصت بیشتری برای انجام مسئولیت‌ها در سازمان پیدا می‌کنند، رضایت شغلی در آن‌ها افرایش پیدا کرده و درگیری آن‌ها در محیط کار بیشتر می‌شود.
۳- بهبود عملکرد کارمندان
حتی متعهدترین و بهترین مدیران نیز زمان محدودی برای آموزش کارمندان خود دارند. بیشتر آن‌ها فقط برای رسیدگی به عملکرد کارمندان، گرفتن گزارش از آن‌ها با پیگیری بازدهی آن‌ها در محیط کار وقت می‌گذارند. از جمله مزایای کوچینگ در سازمان‌ها این است که می‌تواند نقطه اتصال مدیران و کارمندان باشد. یک کوچ می‌تواند با در نظر گرفتن اهداف سازمان، روی رشد و ارتقا کارمندان تمرکز کرده و میزان بهره‌وری آن‌ها را افزایش دهد.
عملکرد کارمندان را بهبود می‌بخشد
۴- افزایش میزان یادگیری
اگر کارمندان شما در کلاس‌های آموزشی و جلسات کاری بی‌حوصله هستند و کمتر به مطالب توجه می‌کنند، حتما دلیل مهمی دارد. آنچه باید بدانید این است که هرچه افراد مشارکت بیشتری در فرآیند یادگیری داشته باشند، بهتر یاد گرفته و اطلاعات بیشتری دریافت می‌کنند. از جمله مزایای کوچینگ در سازمان این است که می‌تواند طیف گسترده‌ای از سبک‌های یادگیری را در یک سازمان به‌کار برده تا میزان یادگیری افراد بالاتر برود.
۵- افزایش میزان تعهد کارمندان
وقتی شرکت‌ها نشان می‌دهند که برای رفاه کارمندان ارزش قائل هستند، کارمندان تعهد بیشتری نسبت به سازمان، اهداف آن و مسئولیت‌هایی که به آن‌ها محول می‌شود پیدا می‌کنند. این از مزایای کوچینگ است که می‌تواند رضایت شغلی و انگیزه کار کردن را در آن‌ها افزایش داده و سود دو جانبه‌ای برای سازمان و کارمندان در بر داشته باشد.
چطور می‌توانید بیشترین بهره را از مزایای کوچینگ ببرید؟
درست است که مزایای کوچینگ بسیار زیاد است، اما سوال اینجا است که چطور باید بهره بیشتری از آن ببرید؟ آیا بهره بردن از این مزایا در همه شرایط و در همه موقعیت‌ها یکسان است؟ پاسخ این است که اگر نتوانید یک کوچ حرفه‌ای برای رسیدن به اهداف فردی و سازمانی پیدا کنید، نمی‌توانید بهره کافی را از حمایت‌های یک کوچ ببرید؛ چراکه هر کدام از کوچ‌ها تخصص خاصی در زمینه‌های توسعه فردی، رشد عاطفی و روش‌های مدیریت سازمان دارند و انتخاب آن‌ها نسبت به هدفی که دارید بسیار مهم است.
به این نکته نیز توجه کنید که پس از انتخاب یک کوچ باید به او اعتماد کامل داشته و سعی کنید با او برای رسیدن به اهدافی که دارید مشارکت کامل داشته باشید.